Латын әліпбиіне көшу – болашаққа бастар бағыт

Латын әліпбиіне көшу – болашаққа бастар бағыт

Қазақстан Президенті Н.Назарбаевтың 2017 жылғы 26 қазан айындағы №569 Жарлығымен қазақ тілі әліпбиін кирилицадан латын графикасына көшіру туралы қаулысы шыққаны белгілі. Міне, осыған байланысты Қазақстан Үкіметі Ұлттық комиссия құрып, қазақ тілі әліпбиін 2025 жылға дейін латын графикасына кезең-кезеңімен өткізу жұмысы қолға алынған еді. «Ештен де, кеш жақсы» демекші, осы кезге дейін бұрынғы Кеңестер Одағының қолтығынан шыққан 13 республика латын әліпбиіне көшіп, тек Қазақстан мен Қырғыз Республикасы ғана қалған-тұғын.

Бұл-тарихи шешім, ұзақ жылдар бойы көкпарға түскен мемлекеттік тіл – қазақ тілінің тынысын кеңейтіп, тәуелсіздік алып еркін өмір сүруге көшкен қазақ ұлтының мерейін үстем ететін айтулы оқиға болды. Қазақ мемлекетінің көшбасшысы Н.Назарбаев: «Қазақ алфавитін 2025 жыл­ға қарай латын графикасына көшіруге дайындық жұмысын осы бастан қолға алу қажет» деп қадап айтқан болатын.
Осы аптада Талғар аудандық Мә­де­ниет жә­не тілдерді дамыту бөлімінің мамандарының ұйымдастыруымен аудандық кітапханада: «Латын әліпбиіне көшу- болашаққа бастар бағыт» атты семинар болып өтті. Семинарды сөз сөйлеп ашқан аудандық тілдерді дамыту бөлімінің бас маманы Ұлбосын Ақжігітова әр мекеме мен түрлі бөлімдерден және білім ошақтарынан келген мамандарға латын әліпбиіне көшу жұмыстары жайлы ақпарат берді. Осы жиынға арнайы келген тіл маманы, Алматы облыстық «Тіл» оқу-әдістемелік орталығының Талғар аудандық филиалының әдіскер-оқытушысы Гүлнәр Мамырбаева тыңдаушыларға жаңа қазақ әліпбиіне көшу барысында А.Байтұрсынов атындағы Тіл білім институты ережелер жобасын жасап, әзірлегенін, Ш.Шаяхметов атындағы «Тіл-қазына» ұлттық ғылыми-практикалық ор­талығы «Латын графикасының емлесінің» жобасын талқылауды Астана, Алматы қала­лары мен Қарағанды, Ақтөбе, Қызылорда, Ақмола және Қазақстан облыстарында бастап кеткенін айтты. Семинар барысында Г.Мамырбекова қазақ тілі әліпбиіне көшу-2025 жылы барлық оқу орындарының «Мектеп алды» бөлімдеріне, 2020-2023 жыл­дары ҚР азаматтарының төлқұжаты мен жеке куәліктерін латын графикасына көшіру, мектеп оқулықтарын дайындау, әр түрлі салалық карталарды жасау, қазақ тілінің академиялық грамматикасын жа­сау жұмыстары жоспарлы түрде қолға алынғанын айтты. Ал, 2024-2025 жылдары мемлекеттік органдар түгелдей іс-қағаз­да­рын латын графикасына көшіретінін мә­лімдеді. Семинар барысында тіл маманы Г.Мамырбаева «Шетелдік сөздердің емлесі», жаңа емледегі жаңалықтар, бірге және бөлек жазылатын сөздердің емлесі және латында жоқ кейбір кирил әріптерінің шет тілден енген сөздердің қалай таңбаланатыны туралы айтып берді.

Тұрсынбек Жалғасбаев,
«Талғар».